Hz. Zekeriyyâ

Hz. Zekeriyyâ Kur’ân’da Âl-i İmran 37-41; En’âm 85; Meryem 2-11; Enbiya 89. âyetlerde anlatılmaktadır. Bu sûrelere baktığımızda genel olarak  Hz. Zekeriyyâ’nın Âl-i İmrân’da gaybi kıssa boyutuyla Hz. Meryem’in akraba ve hocalık yönüyle; En’âm’da “sırât-ı müstakîm” (En’âm 6/87-90) üzerine olan ve doğru yolda örnek alınacak peygamberlerden biri olarak; Meryem’de bir eş, bir baba ve halkı için endişe duyan bir elçi olarak; Enbiya sûresinde ise Hz. Muhammed’in nübüvvetini destek mahiyetinde önceki peygamberlerin beşeriliğini ortaya koymak (Enbiyâ 21/7), bütün peygamberlerin tevhide çağırdığı bildirmek (Enbiyâ 21/25) ve sûrede adı geçen on altı nebiden kendilerine isticap edilenlerden biri olarak anlatıldığı görülmektedir.

Hz. Zekeriyyâ öncelikle karşımıza Hz. Meryem’in bakımını üstlenmek üzere toplanan mabed ehlinin çektiği kurada kuranın kendisine çıktığı kimse olarak karşımıza çıkmaktadır. Gönüllü bir hizmet; hem Rabbine hem insana. Bakımı ise öyle zarafet içerisinde dile getirilir ki; “bir çiçek gibi yetiştirmek” toprağını, suyunu ihmal etmeden Allah rızası için bir adağa bir davaya sahip çıkmak. Bu o günün Müslüman toplumunda Suffe ehlinin genç ve bekar kimseleri ile savaşlardan veya diğer sebeplerden yetim kalmış çocuklara İslam davası adına sahip çıkmayı, onları yetiştirmeyi ve onların bakımını üstlenmeyi Hz. Zekeriyyâ nezaketi ve örnekliği ile örnek göstermektedir.

Çocuk sahibi olamayan bir eş olarak Meryem ve Enbiyâ da anlatılırken bu konuda duasına yer verilmektedir. Burada ise çocuk istemesinin amacı önemlidir; çocuk kendi ilkelerine ve ümmetin onları uyarıp ıslah edecek kimselerden mahrum kalmamasına yönelik bir istek vardır. İnsanın ebedilik arzusunun tezahürü olarak neslin devamında çocuk sahibi olmayı istemenin Hz. İbrahim’den sonraki örnekliğidir bize Hz. Zekeriyyâ ve Enbiyâ suresinde belirtildiği gibi duası kabul edilir, kendisine Hz. Yahyâ lütfedilir. Onun babalık ve hocalık misyonunu Hz. Meryem ile görürken Hz. Yahya da bunu okuyamayız. Çünkü Hz. Yahya, ailesinin kendisine yaptığı çağrı ve eğitimin sonucunda mümin gençlerin temsilidir; “ana babasına karşı halim selim ve itaatkar”. Zira peygamberdir de. Bu açıdan Hz. Zekeriyya mümin anne babaların temsilcisi ve Hz. Nuh’un aksine kendisine iman edip itaat eden bir çocuğun babası, bir çocuğun eniştesidir. O da üzerine düşen görevi hem dua hem de eylem olarak yerine getirmiştir.

Peygamberler, insanlara “üsve-i hasene/en güzel örneklik” teşkil etmeleri bakımından insanların zafiyetlerini, isteklerini ve erdemlerini kendilerinde görebileceğimiz kimselerdir. Hz. Zekeriyyâ Peygamber toplumuna ve ondan sonraki mümin topluluğa duada ısrar etmeyi, uzun yıllar boyunca ümidini yitirmemeyi, çocuk isteme ve yetiştirmede niyet ve yöntemleri, insanın içerisine düştüğü şüpheleri ve bunları giderme isteğini öğretmektedir. Selam olsun…

28.01.2022