Yükselirken Yağmalanan Siyer
Son dönemde ülkemiz akademik camiasının Siyer’i yeniden keşfettiklerini söylememiz mümkündür. Hadis akademisinin Siyer kitaplarında da rivâyetlerin olduğunu öğrenmeleri, Tefsir akademisinin Kur’ân’ın nüzul ortamını bilmek lazım gerektiğini keşfetmeleri üzerine lisansüstü tezlerde de siyeri merkeze koyarak veya paydaşlık “lütfederek” “interdisipliner” çalışmalar yaptırmaktadırlar. Hatta sadece genç kuşak değil, üniversitelerimizdeki tefsir hadis disiplinindeki birçok akademisyen biraz da kelimesine rahmet okutacak düzeyde “üst perdeden” siyer çalışmaları yapmaktadırlar.
Açıkçası bu durumun hasbe’l-kader siyerle uğraşan biri olarak şahsımı ayrıca mutlu ettiğini ifade etmeliyim. Sonuçta Hz. Peygamber’i anlama ve anlatma yolundaki her çaba, her hikmet arayışı ayrı bir takdiri hak eder, etmelidir de. Ancak kaydıyla ifade etmem gerekir ki, “yükselen bir değer” olarak Siyer çalışmalarından memnuniyet duymak yerine “yağmalanan bir disiplin” olarak Siyer’den endişelenmekteyim.
Zira, diğer disiplinlerde yapılan veya yaptırılan Siyer’e dair çalışmalarda takip edilen iki metodoloji olduğu anlaşılmaktadır: Az buçuk Arapça bilgisi ve Siyer kaynaklarından bazılarına sahip olmak!
Diğer disiplinlerde son dönemlerde yapılan Siyer tez veya çalışmaları arasında okuduklarımdan sonra oluşan algı, Siyer’in de bir disiplin olduğu, onun da kendi kaynaklarının varlığı, kaynaklarının içerikleri, usulü, çağdaş araştırmalar, yeni yaklaşımlar, ekoller gibi hususların hiçbir anlam ifade etmediği.
Aralarında öyle galiz hatalar yapan, alana öyle destursuz “dalanlar” var ki… Hatta komedi düzeyini aşıp bildiğiniz absürtlüklere varan “tespitleri” görünce ister istemez sormadan edemiyorsunuz; genç arkadaş atlamış da peki ya danışmanları veya diğer jüri üyeleri nasıl bunu atlamış diye…
Söz konusu alanlardaki özellikle genç arkadaşlara kısaca şunları hatırlatmak fayda olduğu kanaatindeyim:
-Siyer başlı başına bir ilimdir.
-Siyer’in kendi kaynakları vardır.
-Siyer müelliflerinin kendilerine has yazım, anlatım üslubu vardır.
-Siyer’in kendi kavramları vardır.
-Siyer’in kendi metodolojisi vardır.
-Siyer’e dair çağdaş birçok araştırma yapılmıştır, yapılmaktadır.
-Siyer’e dair bir çalışma yaptığınız zaman sadece dipnotunuzu kabartmak için değil ciddiye alınmak için de bu araştırmaları okumalısınız.
24/05/2018
